Hastanelerde tedavi gören birçok insana serum tedavisi uygulanmaktadır. Ancak, çoğu kişi serumun ne olduğunu bilse de içeriği, çeşitleri, faydaları ve zararları hakkında yeterli bilgiye sahip değildir. Serum, kanın bekletilip pıhtılaştığı zaman meydana gelen berrak sıvıdır. Kan vücut dışına alınıp bir cam kaba konulduğunda bir süre sonra pıhtılaşır. Bu olay, kanın içinde erimiş halde bulunan ve fibrinojen adı verilen plazma proteininin erimeyen fibrin durumuna dönüşmesinden kaynaklanır.

Kan içerisinde bulunan hücreler bu fibrin içerisinde kalır. Büzülen fibrin nedeniyle oluşan berrak sıvıya "serum" adı verilir. Pıhtılaşmamış kandan hücre elemanlarının ayrılmasıyla meydana gelen sıvıya ise "plazma" denir. Serumda fibrinojen ve diğer bazı pıhtılaşma faktörleri yer almazken, plazmada bu maddeler bulunur.

Kan serumundan, bazı hastalıkların mikroplarını kapmış olan insanların tedavisinde yararlanılır. Bu amaçla kullanılacak serumların hazırlanışı şu şekildedir:

Bu şekilde hazırlanan serumlar, içinde koruyucu cisimleri çoğalmış olan serumlar olarak bazı hastalıklarda kullanılır.

Serum, bir çeşit ilaçtır ve iğne veya enjeksiyon yoluyla vücuda uygulanır. İmmünoloji alanında serumlar, içerdiği globulin bakımından normal serumlar ve bağışık serumlar olmak üzere iki grupta toplanabilir:

Serumlar, içerdiği antikorların türüne göre antitoksik, antibakteriyel, antiviral ve antivenom olmak üzere başlıca dört grupta toplanabilir. Son zamanlarda tetanos aşısı uygulanarak bağışık olması sağlanan insanlardan tedavi edici ve koruyucu olarak kullanılan tetanos antitoksik insan serumu üretilmiştir. Aynı yöntemle kızamık, boğmaca ve kuduz gibi hastalıklara karşı globulinler de yapılabilmektedir.

Hayvan kökenli serumlardaki proteinler, insan vücudu için yabancı oldukları için bu tür serumlar insanlara uygulandığında yabancı proteinlerin bir an önce atılmaları sağlanmak durumuyla insan vücudunda bir dizi karmaşık immünolojik olaylar meydana gelir. Bu olayların neticesinde bazı insanlarda klinik belirtiler ortaya çıkabilir. Bunların tamamına serum reaksiyonları ya da serum yan etkileri denilmektedir.

Klinik belirtileri birbirine benzeyen bu yan etkiler, anafilaktik şok gibi ciddi reaksiyonlar içerebilir. Bu tür etkiler, serum enjeksiyonunu takip eden bir iki dakika ya da en geç yarım saat içerisinde meydana gelir. İnsanlarda tansiyon hızla düşer, hasta zor nefes alır, göz bebekleri genişler, şuur kaybolur, bazen ödem, kurdeşen ve ishal meydana gelir. Zamanında müdahale edilmezse kalp durması sonucu hasta hayatını kaybedebilir.

Serum hastalığı, genellikle tetanos, botulizm ya da yılan zehirlenmesi gibi hastalıklara karşı bağışıklık sağlamak amacıyla kana şırınga edilen seruma karşı, hasta vücudunun gösterdiği alerjik tepkidir. Ateş, eklem ağrıları ve deri döküntüleri şeklindeki belirtilerle kendini gösterir. Belirtiler çoğunlukla serumun vücuda şırınga edilmesinden iki hafta kadar sonra meydana gelir ve birkaç gün devam eder.